Het eerste moderne schaaktoernooi werd gehouden in Londen in 1851. In die tijd schreef Verdi nog opera’s, bestonden de landen Duitsland en Italië nog niet en moest een spoorlijn van Rotterdam naar Utrecht nog worden aangelegd. Sinds 1851 is het schaakspel niet veranderd en hebben ook schaaktoernooien eigenlijk nog dezelfde vorm. Is het niet tijd voor verandering om aan te sluiten bij moderne tijden?
Schaken is als kijksport natuurlijk minder aantrekkelijk dan fysieke sporten. Je zou kunnen proberen, bijvoorbeeld door middel van computer animaties, inzichtelijker te maken voor buitenstaanders wat er gebeurt. Je zou ook de tijd die je hebt voor een partij korter kunnen maken. Bij dit laatste zie je al een probleem opdoemen. Sommigen vinden sneller spel inderdaad aantrekkelijker. Anderen vinden 5-minuten partijen een misdaad tegen het schaakspel. Je ziet wel dat rapid- en snelschaak populairder is geworden, mede door het toenemende belang van sponsors en de media.
Er zijn heel veel alternatieve vormen van schaak en in het verleden heeft Fischer bijvoorbeeld voorgesteld de beginopstelling door de computer te laten bepalen. Hoewel het leuk is om deze schaakvormen te spelen, zijn ze nooit een serieus alternatief voor het reguliere schaken. Bij sommige vormen vergroot je de geluksfactor, bijvoorbeeld omdat je een bepaald stuk moet spelen. Net als bij het verminderen van de tijd, vinden sommigen dit leuk, anderen zien er de lol niet van in.
Verandering van het schaakspel is zeker niet zonder risico. De aantrekkelijke kanten van het schaken worden mogelijk aangetast. Sommige schakers zullen stoppen, terwijl je maar moet zien of het spel aantrekkelijker wordt voor mensen die nu niet schaken. Voorzichtigheid is dus geboden. Voordat je gaat veranderen zal je eerst moeten nagaan wat je wilt. Moeten meer mensen gaan schaken of moet schaken aantrekkelijker worden als kijksport?
Natuurlijk moet schaken bij de tijd blijven. Het is echter vooral de aankleding rondom het schaken (meer visuele hulpmiddelen voor toeschouwer, flitsender aankleding van het toernooi) en niet het spel zelf dat moet veranderen. Veranderen en toch hetzelfde blijven: dat is de uitdaging. Dat is balanceren. Schaken is net het echte leven.