Vorige week werd ik er weer eens op gewezen dat we ook als schaker in een informatiemaatschappij leven. Mijn tegenstander vertelde mij dat hij mijn partijen op chess.com had opgezocht en had bekeken welke opening hij het beste kon spelen. Ik moest hier hartelijk om lachen. Ik had er nooit bij nagedacht dat je partijen op internet gebruikt kunnen worden door je tegenstander bij de voorbereiding. Op internet schaak je in een glazen huis.
Van iedere schaker die op internet speelt kan je een analyse maken van zijn sterktes en zwaktes. Voor liefhebbers van obscure systemen en scherpe gambieten is dit slecht nieuws. Voor de opkomst van internet kon je hier goed mee scoren. Tegenwoordig kan iedereen met één druk op de knop zien wat je speelt en op zoek gaan naar de weerlegging. Aan de andere kant kun je de eigen sterktes en zwaktes met één druk op de knop zien. Bij sommige schaaksites krijg je na afloop van je partij hints van punten die je kunt oefenen aan de hand van het verloop van de partij. Speelde een penning bijvoorbeeld een belangrijke rol, dan krijg je opgaves en lessen over de penning.
Is er werkelijk iets veranderd? In zekere zin niet. Wedstrijden van grootmeesters werden altijd al gepubliceerd. Bij wedstrijden voor de interne clubcompetitie, waar je de spelers goed kent, let je natuurlijk ook wel een beetje op welke openingen je speelt. De verandering zit hem meer in de enorme hoeveelheid informatie en het gemak waarmee je deze kunt vergaren. Hierdoor wordt de analyse preciezer. Wel moet je nog steeds veel tijd in de analyse steken. Kostte vroeger de analyse van een partij veel tijd, nu is het vooral het zeven van de enorme berg informatie.
Op internet zijn je schaakgeheimen niet veilig. Moet je hier als huisschaker rekening mee houden? Een beetje, denk ik. Als je wel eens toernooien speelt of externe wedstrijden, dan moet je er rekening mee houden dat meer over je speelstijl bekend is dan je zou willen. Als je iets speciaals gevonden hebt in een opening, is het misschien ook handiger dit te bewaren voor een fysieke partij. Voor de rest moeten we leren leven met de nieuwe situatie. De nieuwe informatiebron is er met alle voor en nadelen die erbij horen.
Mijn tegenstander had overigens niet zo heel veel aan zijn internetvoorbereiding. Door een ongebruikelijke zet van mijn kant waren we na vijf zetten uit de standaard openingstheorie. Het echte schaken kon beginnen. Na een spannende partij werd het remise.