De match om het wereldkampioenschap schaken is begonnen. Carlsen verdedigt zijn titel tegen Nepomneatchi. De veranderingen in het medialandschap zijn ook aan het schaken niet voorbij gegaan. Van schriftcultuur is de berichtgeving steeds meer beeldcultuur geworden.
De eerste match die ik serieus volgde was die tussen Karpov en Kasparov in het midden van de jaren tachtig van de vorige eeuw. De berichtgeving over het schaken in kranten, radio en TV was toen op zijn hoogtepunt. De matches in de jaren zeventig en tachtig stonden bol van de sportieve en politieke spanning. Bovendien had Nederland met Jan Timman een serieuze kandidaat voor de wereldtitel. Iedere zichzelf respecterende krant had een schaakrubriek, waarin de match werd besproken. De partijen werden geanalyseerd op de sportpagina. Op teletekst kon je de partij live volgen. In mijn herinnering had Hans Böhm op zondag een half uurtje op TV om de belangrijkste momenten door te nemen.
Bij deze tweekamp zag ik een kort berichtje op Teletekst dat de eerste partij in remise was geëindigd. Jongere lezers dan ik zouden misschien een berichtje op nu.nl of een andere nieuwssite hebben gelezen. Daarna ben ik gaan zoeken op internet naar commentaar. Vrij snel vond ik een aantal filmpjes op YouTube, waarin de eerste twee partijen werden besproken. Er is natuurlijk ook een officiële site van de match. Je kunt de wedstrijden zelfs live volgen.
Voor de schaakliefhebber is de hoeveelheid informatie tegenwoordig smikkelen en smullen. Je hebt veel meer en betere informatie tot je beschikking dan vroeger. Het gaat ook veel sneller. Voordat de kranten zijn gedrukt, heeft de liefhebber al 10 verschillende analyses gezien of misschien zelf al de partij in zijn computer gezet. Bovendien kan de informatie worden afgestemd op je persoonlijke voorkeur. Zelf wil ik alleen een bord en stukken zien en zo min mogelijk sfeerimpressies van nagelbijtende spelers of jolige toeschouwers. Ik kies de bronnen waarin ik op mijn wenken word bediend.
Iemand die schaken wel leuk vind, maar het allemaal niet zo goed volgt, zit intussen met de gebakken peren. Je hebt heel erg veel informatie, maar die is wel versnipperd over een groot aantal sites. Je moet dus goed weten waar je moet zoeken en kunnen snoeien. In de meeste gevallen zal dit voor een leek teveel moeite zijn. Zo krijg je de situatie dat een relatief kleine groep veel beter geïnformeerd is, maar het grote publiek denk ik minder. Van de spanning van de match krijgen ze weinig mee. Voor de populariteit van het schaken denk ik geen goede zaak.
Hier ligt een taak voor de schaakclubs. Zij kunnen op hun sites een korte samenvatting geven van de belangrijkste ontwikkelingen en verwijzen naar toegankelijke informatie bronnen. Zo kunnen we meer mensen laten genieten van een spannende WK-match. Ter info: Op schaaksite.nl staat een mooi stuk van Herman Grooten over de match met ook een bespreking van de verschillende livestreams
https://www.schaaksite.nl/2021/11/30/4e-partij-carlsen-probeert-het-niet-lang-op-zijn-verjaardag/
Op YouTube staan verscheidenen besprekingen van de wedstrijden. Persoonlijk vind ik de analyses van Daniel King goed. De livestreams met commentaar (o.a. van Giri) zijn ook te zien. Erg leuk, maar wel een lange zit.